Berichten in de rubriek ‘Cultuur


De vermaarde natuurkundige Carlo Rovelli vertelt het spannende verhaal van een relatief onbekende Griekse filosoof die ruim tweeënhalfduizend jaar geleden de basis legde voor onze wetenschappelijke manier van denken.

Anaximander van Milete wordt verantwoordelijk gehouden voor één van de grootste intellectuele revoluties uit de geschiedenis. Bij hem ontstond het idee dat de aarde in de ruimte zweeft, dat dieren
evolueren, dat stormen en aardbevingen geen bovennatuurlijke maar natuurlijke fenomenen zijn en vooral dat onze eindeloze zoektocht naar kennis ons steeds een stapje vooruit brengt.
Dit boek gaat over het rebelse vermogen om te twijfelen, kritisch na te denken en steeds opnieuw met elkaar het debat aan te gaan. Dat maakt Anaximander zowel tijdloos als bijzonder actueel: vrijheid is essentieel voor wetenschappelijke ontwikkeling.


Carlo Rovelli (1956) is verbonden aan het Centre de Physique Théorique van de universiteit Aix-Marseille en het Rotman Institute of Philosophy van Western University. Hij schreef ook ‘Zeven korte
beschouwingen over natuurkunde’, ‘Helgoland’ en ‘Het mysterie van de tijd.

Wij zijn enorm trots dat Margriet van der Heijden voor ‘Ongekend. Over vrouwen in de natuurwetenschap die over het hoofd werden gezien‘ de juryprijs van de Cosmos Boekenprijs 2023 heeft gewonnen!

Volgens de vakjury: “Het winnende boek legt een ongemakkelijk element bloot in de manier waarop wetenschap lang is georganiseerd. Na een fantastische introductie waarin de auteur de bredere context schetst en het probleem analyseert maken we kennis met een aantal wetenschappers wier bijdrage aan de wetenschap nooit het podium en de erkenning heeft gekregen die het verdiende. In dit boek wel. Het is een belangrijk en relevant boek dat ook zelf erkenning en een breed podium verdient.” Dat hadden wij niet beter kunnen zeggen!

De Cosmos Boekenprijs is ontstaan uit het idee van wetenschapper Gianfranco Bertone en wordt uitgereikt aan het beste populair-wetenschappelijke boek op het gebied van natuurkunde, wiskunde of sterrenkunde van het jaar. Zowel een vakjury als een scholierenjury hebben hun voorkeur aangegeven. De Cosmos Boekenprijs wordt georganiseerd door NewScientist.

‘Eindelijk een filosoof die de zin van het leven vat en met zinnige antwoorden komt.’  – The Sunday Times

‘Het leven is zwaar, maar filosofie kan een mens helpen overeind te blijven. ****’ – NRC

‘Het lezen van dit boek is als praten met een zorgzame vriend, die niet zegt dat je moet opvrolijken maar je een beter gevoel geeft door aangenaam gezelschap te zijn en verandering van perspectief te bieden.’ – The New York Times Book Review

Er bestaat geen medicijn tegen de menselijke conditie, het leven is zwaar. Maar Kieran Setiya laat zien dat filosofie ons houvast kan bieden bij het doorstaan van onze tegenslagen.

Populaire psychologen, leefstijlcoaches en filosofen als Aristoteles sporen ons aan om ‘de beste versie van onszelf’ te zijn en zodoende gelukkig te worden. Naarmate hij meer levenservaring kreeg, kwam Kieran Setiya erachter dat dit een verkeerd uitgangspunt is. Het ideale leven is onbereikbaar.

Pijn, angst, verlies, mislukking, eenzaamheid; ze horen bij het leven. Aan de hand van oude en nieuwe denkers, fictie, geschiedenis, memoires, films, komedie, sociale wetenschap én zijn eigen ervaringen, laat Setiya op een warme en wijze zien hoe we hoop kunnen vinden en goed kunnen leven, ook als het leven zwaar is.

‘Filosofie is in ieder geval goedkoper dan alcohol en drugs’ –  The Guardian

Uitgeroepen tot beste boek van 2022 door The New Yorker en The Economist

Kieran Setiya (Hull, 1976) doceert filosofie aan het Massachusetts Institute of Technology (MIT) in Boston. Daarnaast maakt hij de podcast Five Questions, waarin hij hedendaagse filosofen vijf vragen stelt over het leven, en schreef hij het boek De U-curve. Hoe filosofie kan inspireren om de weg te vinden naar het geluk.

Vertaald door Auke van den Berg.